Dobry Lekarz

Rumień nie pojawia się po każdym ukąszeniu kleszcza. Czasem występuje tylko reakcja alergiczna. Jeśli jednak zauważyłaś spore zaczerwienienie, które piecze, swędzi i tworzy się również w innych miejscach ciała, prawdopodobnie dotknął Cię rumień wędrujący. Przypadłość świadczy o obecności groźnych bakterii, odpowiedzialnych za boreliozę.

Rumień – nieodłączny „towarzysz” boreliozy

Gdy zauważysz na skórze kleszcza, musisz go szybko i – co istotne – prawidłowo usunąć. Jeżeli pozbędziesz się go w ciągu doby od ukąszenia, ryzyko zapadnięcia na choroby odkleszczowe, boreliozę czy kleszczowe zapalenie mózgu znacznie zmaleje (1). 

Charakterystyczny rumień na ciele towarzyszy boreliozie. Kiedy pojawi się na skórze, nie zwlekaj z wizytą u lekarza, który postawi właściwą diagnozę i zaordynuje terapię. Jeśli po ukąszeniu kleszcza nie wystąpią widoczne zmiany na ciele, powinnaś bacznie obserwować skórę przez następne doby. Zdarza się, że charakterystyczna plama kształtuje się dopiero parę dni po ataku niebezpiecznego pajęczaka. 

Rumień wędrujący, jak sama nazwa wskazuje, ma tendencje do przemieszczania się. W początkowej fazie boreliozy bakteria na ogół umiejscawia się w miejscu ukłucia. Niekiedy już wtedy towarzyszy jej zaczerwienienie. Borrelia (2), czyli mikroorganizm, który wywołuje boreliozę, „wędruje” po ustroju naczyniami limfatycznymi i krwionośnymi. Ta specyficzna podróż trwa zwykle ok. 10 dni, jednak nieraz przeciąga się do kilku tygodni. W tym czasie z pewnością zaobserwujesz znamienne objawy rumienia wędrującego.

Jak rozpoznać groźny rumień wędrujący?

Rumień nietrudno odróżnić od odczynu alergicznego, który nieraz pojawia się po ukąszeniu kleszcza. Uwagę w pierwszym rzędzie zwracają jego rozmiary – najmniejsza zmiana skórna ma średnicę równą 5 cm (3). Jej kształt i kolor mają charakter indywidualny – rumień nieco inaczej prezentuje się u poszczególnych osób. Może przybrać formę wydłużoną lub przypominać koło. Często przyjmuje barwę czerwonawą, która czasem wpada w róż, innym razem – w fiolet. Brzeg zmiany skórnej bywa opuchnięty, choć zdarzają się również ostre, wyraźne krawędzie. 

Jak rozpoznać groźne następstwo wkłucia kleszcza? Rumień pełzający bardzo wolno zanika i ma skłonności do rozrastania się. Często jednocześnie doskwierają świąd i pieczenie. Niektórzy pacjenci skarżą się na uporczywe bóle głowy, stawów i mięśni, dokucza im wysoka temperatura ciała. Możesz zaobserwować zaburzenia czucia, łatwą męczliwość albo zakłócenia rytmu serca. Rumień okalają dwa zaczerwienione pierścienie, choć czasem pojawia się tylko jedna obręcz. Niekiedy zmiana przybiera postać rozległej linii łukowatej lub objawia się równolegle w różnych miejscach. 

Nie rozdrapuj zmian skórnych i zgłoś się do lekarza


Gdy na skórze, obok rumienia, pojawią się nieduże krostki lub pęcherze wypełnione płynem, prawdopodobnie uległaś dodatkowej infekcji – kleszcze przenoszą wiele czynników chorobotwórczych (4). Niekiedy częściową winę za wykwity ponosisz sama – jeśli rozdrapiesz zmiany skórne, przez ranki bez trudu wnikają drobnoustroje wywołujące zakażenia. 

Z miejsca wkłucia pajęczaka zaczerwieniona plama wędruje dalej – do jej „ulubionych” obszarów zaliczają się uda, pośladki i pachwiny, a także głowa, okolice pasa oraz pachy i kolana. Rumień pełzający powinien ustąpić samoistnie po ok. 4 tygodniach, jednak nie wolno Ci zaniedbać wizyty u lekarza. Być może konieczne okaże się przyjmowanie antybiotyków (5). 




1. US National Library of Medicine, https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/14987414
2. Jw.
3. Dandache P., Nadelman RB., Erythema migrans, Infectious Disease Clinics of North America, , 22(2), czerwiec 2008, s. 235-260 
4. Piesman J., Stone BF, Vector competence of the Australian paralysis tick, Ixodes holocyclus, for the Lyme disease spirochete Borrelia burgdorferi, International Journal for Parasitology, 1 (21), luty 1991 , s. 109-111
5. Andrzej Szczeklik (red.), Choroby wewnętrzne, t. II, Medycyna Praktyczna, Kraków 2005, s. 2142-2147