Dobry Lekarz

Wymioty, biegunka, wysoka gorączka i nadmierna potliwość – w tych przypadkach najczęściej dochodzi do odwodnienia organizmu. To niebezpieczny stan, który w skrajnych postaciach może doprowadzić nawet do śmierci. Najgroźniejszy jest dla dzieci.

Komórki mózgu człowieka w 86 procent składają się z wody. Gdy płynów w organizmie zaczyna brakować, pojawia się ryzyko odwodnienia. Problem ten dotyczy dzieci i niemowląt na całym świecie, najbardziej w krajach rozwijających się, gdzie brak dostępu do pitnej wody jest przyczyną chorób i wysokiej śmiertelności wśród najmłodszych. Jednak nawet w państwach Zachodu odwodnienie jest jednym z najczęstszych powodów zwracania się do lekarzy pediatrów. Jakie są zatem objawy odwodnienia u dzieci, dlaczego ten stan jest groźny i co robić, by do niego nie dopuścić?

Kilka rodzajów odwodnienia

Według definicji, odwodnienie jest stanem, w którym zawartość wody w organizmie spada poniżej poziomu potrzebnego do prawidłowego funkcjonowania tegoż organizmu. Lekarze i naukowcy określają tę granicę na poziomie 2 procent ogólnej masy ciała. W praktyce oznacza to, że aby ważące 15 kg dziecko zaczęło się odwadniać, musi stracić co najmniej 300 ml wody. Wówczas będzie to tak zwany lekki stopień odwodnienia. Gdy jednak straci objętość płynów równą 10 procent masy ciała, znajdzie się w umiarkowanym stopniu odwodnienia. Utrata wody większa o kolejne 5 procent oznacza już ciężkie odwodnienie i wymaga szybkiej hospitalizacji.

Objawy odwodnienia u dzieci

Gdy maluchy aktywnie spędzają czas na świeżym powietrzu, to rzadko pamiętają o tym, by w trakcie zabawy uzupełniać płyny w organizmie. Często więc zdarza się, zwłaszcza wiosną i latem, gdy na dworze jest ciepło, a ruch dodatkowo sprzyja utracie wody, że dzieci odczuwają łagodne stany odwodnienia. Objawiają się one silnym pragnieniem oraz wysuszoną śluzówką jamy ustnej, dziecko ma też kłopoty z mówieniem. Przy większym odwodnieniu skóra malucha traci na elastyczności (jeśli uszczypnąć policzek i puścić, to skóra do pierwotnego stanu wraca bardzo powoli), kilkulatek jest osłabiony, a serce bije mu bardzo szybko. W skrajnych przypadkach, gdy ubytki wody sięgają rzędu 15 procent masy ciała, do objawów odwodnienia u dziecka mogą dołączyć też drgawki, zaburzenie świadomości i utrata przytomności. W wypadku niemowląt warto zwracać też uwagę na zachowanie malucha: zmniejszona ruchliwość, rzadkie oddawanie moczu, zapadniecie gałek ocznych, suche błony śluzowe i przesuszony naskórek mogą świadczyć o niewystarczającym nawodnieniu i wymagają konsultacji z lekarzem.

Przyczyny odwodnienia

U małych dzieci wystąpienie odwodnienia wiąże się najczęściej ze stanem chorobowym i występuje w towarzystwie innych objawów, jak biegunka, wymioty, czy wysoka gorączka. Jak pokazuje praktyka, ten stan bardzo często wywołany jest infekcją wirusową. Wymioty i biegunka, podczas których dochodzi do utraty wody w organizmie są też bardzo charakterystyczne dla infekcji bakteryjnej albo zatrucia pokarmowego. Tego typu infekcja objawia się u dzieci niechęcią do przyjmowania pokarmów i płynów, co jest tym bardziej groźne w przypadku ryzyka odwodnienia.

Jak uzupełnić płyny w organizmie dziecka

Przy występowaniu sprzyjających odwodnieniu objawów (gorączki, biegunki, wymiotów) bardzo ważne jest regularne podawanie dziecku płynów. Gdy symptomy chorobowe związane są z przeziębieniem malucha, warto serwować mu ciepłą herbatę z miodem albo syropem malinowym. Warto też zrezygnować z pokarmów stałych na rzecz zup, najlepiej rosołu (aby malucha zachęcić do jedzenia, do zupy można wrzucić zabawny makaron w kształcie liter, warzyw, zwierzątek). W aptekach można też dostać bez recepty specjalne nawadniające mieszanki, które wystarczy rozpuścić w wodzie i wypić, by dostarczyć organizmowi nie tylko płynów, ale także niedostających soli mineralnych. Czego unikać przy odwodnieniu u dziecka? Na pewno podawania napojów gazowanych, ponieważ oprócz cukrów i substancji konserwujących, które są szkodliwe same w sobie, kolorowe napoje zawierają dwutlenek węgla, mogący powodować wzdęcia i bóle brzucha. Zwykła woda i domowe kompoty nie tylko lepiej gaszą pragnienie, ale też nawadniają organizm malucha. Więcej informacji znaleźć można tutaj: http://www.stoperan.pl/objawy-odwodnienia.html.