Dobry Lekarz

• anemia
• anuria
• biegunka
• ból brzucha
• brak reakcji na bodźce
• krwiomocz
• odwodnienie
• osłabienie
• porażenia
• przekrwienie błon śluzowych
• przyspieszone tętno
• ślinotok
• wychudzenie
• wymioty
• wzmożone pragnienie
• zapaść
• żółtaczka

Szukaj chorób wg objawów: Objawy choroby

Miedź odegrała wyjątkową rolę w rozwoju cywilizacji ludzkiej. Dzisiaj głównym zastosowaniem miedzi jest produkcja kabli elektrycznych, pokryć dachów i instalacji wodociągowych i maszyn przemysłowych. Mała część miedzi jest używana w produkcji związków będących dodatkami do żywności i fungicydami w rolnictwie oraz stosowana jako barwnik szkła czy katalizator.

Miedź występuje powszechnie w wielu organizmach roślinnych i zwierzęcych. Jako mikroelement jest niezbędna dla życia wielu organizmów, biorąc udział fotosyntezie i oddychaniu, jednak niektóre giną już przy bardzo niskich jej stężeniach

Wchłanianie miedzi w przewodzie pokarmowym jest blokowane przez białka mleka i jaj oraz warzywa zawierające duże ilości związków siarki. Spożywanie tych produktów łącznie z pokarmem o dużej zawartości miedzi znacząco zmniejsza wchłanianie tego pierwiastka przez organizm. Owoce morza obok miedzi zawierają bardzo dużo cynku, który całkowicie blokuje wchłanianie miedzi.

Bezpieczne dzienne spożycie miedzi waha się w przedziale 2-3 mg, okazyjnie do 10 mg na dzień dla dorosłego człowieka. Dawka śmiertelna miedzi zawarta jest w około 30 g siarczanu miedzi. Objawy zatrucia są podobne do zatrucia arszenikiem.

Zatrucie miedzią występuje w dwóch postaciach:
1. pierwotnej, kiedy dochodzi do nadmiernego poboru miedzi
2. wtórnej, gdy pobór miedzi jest w normie jednak występuje wysoka jej retencja w organizmie.
W postaci wtórnej wyróżniamy dwie formy zatrucia:
- fitogenna – gdy nie dochodzi do uszkodzenia wątroby pomimo kumulującej się w niej miedzi, pojawia się jednak kryzys hemolityczny jak przy zatruciu przewlekłym. Ta forma występuje w przypadku spożycia roślin zawierających duże ilości miedzi np. niektórych gatunków koniczyn (Trofolium subterraneum)
- hepatogenna – przy uszkodzeniu wątroby, spożycie roślin zawierających miedź i uszkadzających wątrobę np. starce (Senecio spp.)

Do zatrucia dochodzi na skutek:
- spożycia roślin, które pochodzą z terenów bogatych w miedź
- spożycia roślin zanieczyszczonych fungicydami, repelentami lub nawozami sztucznymi
- przedawkowania środków przeciwpasożytniczych
- przedawkowania doustnych lub iniekcyjnych leczniczych związków miedzi
- spożycia żywności zawierającej mało molibdenu
- skażeń przemysłowych
- spożycia mokrej i kwaśnej paszy przechowywanej w naczyniach miedzianych (u zwierząt)

Sole miedzi w małych dawkach drażnią błony śluzowe przewodu pokarmowego, w większej ilości i wyższym stężeniu działają żrąco i przeżegająco. Po wchłonięciu z przewodu pokarmowego część odkłada się w wątrobie, skąd z żółcią dostaje się do jelit, gdzie jest powtórnie resorbowana. Miedź uszkadza wątrobę, naczynia krwionośne i czerwone krwinki.
Narządem predylekcyjnym, w którym miedź się gromadzi jest wątroba, stąd też zawartość tego pierwiastka w tym narządzie odzwierciedla narażenie zwierzęcia lub człowieka.
Postępująca kumulacja miedzi w wątrobie może prowadzić do wysokiego stężenia, jeszcze przed wystąpieniem objawów klinicznych. Zjawisko to określa się mianem fazy prehemolitycznej. Wysokie stężenie miedzi w wątrobie powoduje uszkodzenie i martwicę hepatocytów, skąd jony Cu przedostają się do krwi, co z kolei powoduje hemolizę wewnątrznaczyniową.
Miedź posiada zdolność wiązania z grupami -SH białek i enzymów i wpływa na ich metabolizm i działanie. Działa hepatotoksycznie – dochodzi do gwałtownej żółtaczki i szybkiej śmierci w 24 godziny i nefrotoksycznie.

Ze względu na swoje działanie drażniące, żrące i przeżegające kiedyś związki Miedzi były stosowana jako środki wymiotne i do zamykania ran.

Objawy zatrucia ostrego, występują w ciągu kilku godzin, najpóźniej do 24 godzin:
- wymioty zielononiebiesko zabrawione
- ślinotok
- ostre kolkowe bóle brzucha
- wzmożone pragnienie
- odwodnienie
- przyspieszone tętno
- osłabienie
- biegunka
- niedokrwistość
- przekrwienie błon śluzowych
- żółtaczka
- anuria
- porażenia
- zapaść
- śmierć

Objawy zatrucia przewlekłego:
- wychudzenie
- osłabienie
- brak reakcji na bodźce
- krwiomocz
- przyspieszone tętno

Leczenie:
- płukanie żołądka 1% roztworem żelazocyjanku potasowego (wytrąca się nierozpuszczalny żelazocyjanek miedziowy)
- środki nawadniające
- środki osłaniające
- środki podtrzymujące krążenie
- środki podtrzymujące oddychanie
- chelaty (penicylamina i EDTA)
- molibdenian amonu z solą glauberską (zapobiega kumulacji miedzi w wątrobie)
- suplementacja paszy octanem cynku u zwierząt (ogranicza absorpcję miedzi)